Krytyczna dydaktyka: charakterystyka i cele
Krytyczna dydaktyka lub pedagogika krytyczna , jest filozofią i ruchem społecznym, który stosuje koncepcje teorii krytycznej do procesu nauczania-uczenia się. Będąc filozofią, oferuje szereg teoretycznych perspektyw, które problematyzują zarówno treść, jak i cele pedagogiki. Podobnie, jako ruch społeczny, problematyzuje sam akt edukacji i jest promowany jako perspektywa polityczna z natury.
W tym artykule zobaczymy, czym jest krytyczna dydaktyka i jak przekształciła ona modele edukacyjne i praktyki.
- Powiązany artykuł: "Rodzaje pedagogiki: kształcenie z różnych specjalności"
Krytyczna dydaktyka: od edukacji do świadomości
Pedagogika krytyczna jest teoretyczną i praktyczną propozycją opracowaną w celu przeformułowania tradycyjnych pojęć i praktyk edukacyjnych. Między innymi proponuje, aby proces nauczania-uczenia się był narzędzie, które może sprzyjać krytycznej świadomości , a wraz z tym emancypacja uciśnionych.
Pedagogika krytyczna jest teoretyczną podstawą praktyki edukacyjnej; a dydaktyka to dyscyplina, w której określona jest ta podstawa. To znaczy, dydaktyczny staje się widoczny bezpośrednio w klasie i treściach, których się uczy , podczas gdy pedagogika działa jako ideologiczne pożywienie (Ramírez, 2008). Oba te procesy, teoretyczny i praktyczny, są rozumiane z tej perspektywy jako pojedynczy proces, więc ich charakterystyki są zwykle ujmowane w ten sam sposób w terminach "krytyczna dydaktyka" lub "krytyczna pedagogika".
Jego teoretyczne podstawy
Na poziomie epistemologicznym krytyczna dydaktyka zaczyna się od stwierdzenia, że wszelką wiedzę pośredniczą kategorie zrozumienia (czerwone), z którymi nie jest ona neutralna ani natychmiastowa; jego produkcja jest zawarta w kontekście, a nie poza nim. O ile akt edukacyjny jest zasadniczo aktem wiedzy, krytycznej dydaktyki bierze pod uwagę jej konsekwencje i elementy polityczne .
To ostatnie wymaga również myślenia, że szkoła nowoczesności nie jest dziełem wykraczającym poza historię, ale wiąże się z pochodzeniem i rozwojem określonego rodzaju społeczeństwa i państwa (Cuesta, Mainer, Mateos i inni, 2005); z którym spełnia funkcje, które są ważne do wizualizacji i problematyzacji.
Obejmuje to zarówno treści szkolne, jak i nacisk na przedmioty, których nauczają, a także strategie pedagogiczne i relacje między nauczycielami i uczniami. W szczególności promuje dialogiczną relację, w której jest ustanowiona w egalitarnym dialogu silnie koncentruje się na potrzebach uczniów i nie tylko nauczyciel.
Podobnie, rozważane są efekty, jakie praktyki pedagogiczne mogą mieć dla uczniów, zwłaszcza te, które historycznie pozostawały poza tradycyjną edukacją.
- Może jesteś zainteresowany: "Psychologia edukacyjna: definicja, pojęcia i teorie"
Paulo Freire: prekursor pedagogiki krytycznej
Pod koniec XX wieku brazylijski pedagog Paulo Freire opracował filozofię pedagogiczną, której bronił, że edukacja jest narzędziem, które należy go użyć, aby pozbyć się ucisku , Dzięki temu możliwe jest tworzenie krytycznej świadomości u ludzi i generowanie zasadniczo komunitarnych praktyk emancypacyjnych.
Freire starał się dać uczniom możliwość krytycznego myślenia o własnej sytuacji studenckiej; jak również kontekstualizować tę sytuację w konkretnym społeczeństwie , Szukałem połączenia między poszczególnymi doświadczeniami i kontekstami społecznymi, w których zostały wygenerowane. Zarówno jego teoria pedagogii uciskanych, jak i jego model edukacji społecznej, stanowią znaczną część podstaw dydaktyki krytycznej.
6 teoretycznych założeń pedagogiki i dydaktyki krytycznej
Według Ramíreza (2008) istnieje sześć założeń, które należy rozważyć w celu opisania i zrozumienia pedagogiki krytycznej. Ten sam autor wyjaśnia, że poniższe założenia odnoszą się zarówno do teoretycznego utrzymania dydaktyki krytycznej, jak i do działań edukacyjnych, które z niej wynikają.
1. Promuj uczestnictwo społeczne
Zgodnie z modelem edukacji społeczności krytyczna dydaktyka promuje partycypację społeczną poza kontekstem szkoły. Obejmuje wzmocnienie myśli demokratycznej, która pozwala rozpoznać problemy i alternatywy rozwiązania jako całości.
2. Komunikacja pozioma
Chodzi o promowanie równości warunków między wolą różnych podmiotów uczestniczących w procesie nauczania i uczenia się. To rozwiązuje związek hierarchiczny i ustanawia się proces "oduczania się", "uczenia się" i "ponownego uczenia się", co również wpływa na późniejsze "refleksje" i "ocenę".
Jednym z przykładów strategii dydaktycznych w konkretnym kontekście, w kontekście sal lekcyjnych, są debaty i konsensus, które są stosowane tak bardzo, aby myśleć o konkretnych problemach społecznych, jak w przypadku struktury planów studiów.
3. Rekonstrukcja historyczna
Rekonstrukcja historyczna jest praktyką, która pozwala nam zrozumieć proces, w którym pedagogika została ustanowiona jako taka, oraz rozważyć zakres i ograniczenia samego procesu edukacyjnego w związku ze zmianami politycznymi i komunikacyjnymi.
4. Humanizuj procesy edukacyjne
Odnosi się do stymulacji zdolności intelektualnych, ale jednocześnie odnosi się do wyostrzania aparatu sensorycznego. Chodzi o to stworzyć niezbędne warunki do generowania samorządności i zbiorowe działania; a także krytyczną świadomość instytucji lub struktur, które generują ucisk.
Uznaje potrzebę umiejscowienia podmiotu w ramach warunków społecznych, w których edukacja nie jest równoznaczna z "instrukcją"; ale potężny mechanizm analizy, refleksji i rozeznawania, zarówno własnych postaw i zachowań, jak i polityki, ideologii i społeczeństwa.
5. Kontekstualizować proces edukacyjny
Opiera się na zasadzie wychowania do życia wspólnotowego, szukając znaków tożsamości zbiorowej kwestionować kryzysy kulturowe i wartości oparte na segregacji i wykluczenie. W ten sposób szkoła jest uznawana za scenariusz krytyki i kwestionowania modeli hegemonicznych.
6. Przekształcaj społeczną rzeczywistość
Wszystko to ma konsekwencje na poziomie mikropolitycznym, nie tylko w klasach. Przez szkołę rozumie się przestrzeń i dynamikę, która zbiera problemy społeczne, co pozwala zaproponować konkretne sposoby znalezienia rozwiązań.
Bibliografia:
- Rojas, A. (2009). Krytyczna dydaktyka krytykuje krytyczną edukację bankową. Integra Educativa, 4 (2): 93-108.
- Ramírez, R. (2008). Pedagogika krytyczna. Etyczny sposób generowania procesów edukacyjnych. Folios (28): 108-119.
- Cuesta, R., Mainer, J., Mateos, J. i in. (2005) Krytyczna dydaktyka. Gdzie jest potrzeba i pragnienie. Nauki społeczne 17-54.
