Reaktywność psychologiczna: co to jest?
Istota ludzka jest zasadniczo zwierzęciem społecznym i to sprawia, że dostosowuje swoje zachowanie w zależności od kontekstu społecznego, w jakim się znajduje. Ale społeczny charakter naszego gatunku bardzo różni się od innych form życia .
Podobnie jak owady społeczne, takie jak mrówki, mogą żyć w dużych koloniach, nie są tego świadome: nie mają zdolności wyobrażenia sobie pojęcia "inny" i "sam". My z kolei jesteśmy społeczni nie tylko dlatego, że żyjemy razem, ale także dlatego, że myślimy o stanach psychicznych innych. Ma to jednak efekt uboczny nazywany reaktywnością psychiczną .
Czym jest reaktywność psychologiczna?
W psychologii reaktywność jest pojęciem, które służy do wyznaczania tendencji jednostek modyfikować ich zachowanie, gdy czują, że ktoś je obserwuje , Obecność lub brak reaktywności psychicznej sprawia, że zachowujemy się w taki czy inny sposób, jesteśmy sami lub towarzyszymy. W rzeczywistości reaktywność może nie istnieć w kontekstach, w których jesteśmy otoczeni przez wiele osób, właśnie dlatego, że przebywanie w zajętym miejscu może nas przekonać, że nikt nas nie zauważy. Liczy się fakt bycia świadomym, że ktoś nas obserwuje, nie tyle nasza fizyczna bliskość do innych ludzi, którzy mogą nas widzieć.
Tak więc możliwe, że reaktywność psychiczna pojawia się w czasach, gdy jesteśmy sami , jeśli dojdziemy do przekonania, że istnieją bezcielesne istoty, które na nas patrzą, coś typowego dla magicznego myślenia. Ale nie jest również konieczne, aby to przekonanie było bardzo stanowcze; prosty akt przywoływania osoby, z której chcemy zrobić dobre wrażenie, może sprawić, że nie zdamy sobie z tego sprawy, zachowamy się nieco bardziej, niż gdybyśmy naprawdę nas obserwowali.
Jest to zjawisko, które sprawia, że np. Psychologia Społeczna nie tylko bada wpływ, jaki inni mają na osobę, ale także wpływ, jaki wywierają na te wyimaginowane byty, które są postrzegane jako rzeczywiste lub częściowo realne w tu i teraz. ,
Właśnie dlatego Reaktywność psychiczna jest złożonym zjawiskiem , która zależy w dużej mierze od tego, jak postrzegamy nasze środowisko, jak na elementy poznawcze i naszą wyobraźnię. Dlatego trudno jest kontrolować i studiować, ponieważ wyobraźnia odgrywa w nim rolę i nie można jej modyfikować w przewidywalny sposób z zewnątrz jednostki.
Ponadto reaktywność zawsze zawiera skalę intensywności: zmiana naszego zachowania poprzez pamiętanie nauczyciela, któremu wiele zawdzięczamy, nie jest tym samym, co robienie tego, gdy wiemy, że tysiące ludzi obserwuje nas za pomocą kamery telewizyjnej. W drugim przypadku wpływ innych będzie znacznie bardziej zauważalny i będzie miał wpływ na praktycznie wszystkie nasze gesty.
Reaktywność psychologiczna w badaniach
Ale jeśli pojęcie reaktywności psychologicznej służy jakimikolwiek celom, to właśnie do niej Weź to pod uwagę w badaniach opartych na obserwacji osób .
Jedną z zasad nauki jest cel studiowania procesów naturalnych bez ingerencji w nie, ale reaktywność psychologiczna wymaga silnej interferencji, w której badacze behawioralni próbują poznać zachowanie ludzi lub innych zwierząt z rozwiniętym układem nerwowym. : sama jego obecność sprawia, że jednostki zachowują się inaczej, niż gdyby nie były przedmiotem badań naukowych iw ten sposób uzyskane wyniki są zanieczyszczone .
W psychologii, jak w każdej nauce, ważne jest, aby dobrze określić rodzaj badanych zjawisk, tj. Wyodrębnić zmienne, aby spojrzeć na to, co chcemy zbadać, a reaktywność psychologiczna może dać wyniki, które nie są reprezentatywne dla tych procesy mentalne lub społeczne, które staramy się lepiej poznać.
Oznacza to obecność reaktywności psychologicznej w badaniach naukowych stanowi zagrożenie dla jej wewnętrznej ważności , to znaczy, w obliczu ich zdolności do znalezienia ustaleń związanych z przedmiotem badań, które chcieli zbadać, a nie z niczym innym. Na przykład, jeśli celem badań jest analiza wzorców zachowań określonej grupy etnicznej przy podejmowaniu decyzji o zakupie, uzyskane wyniki mogą faktycznie odzwierciedlać sposób, w jaki członkowie tej grupy chcą być postrzegani przez osoby z Zachodu , bez zauważania tego przez badaczy.
Efekt Hawthorne
Efekt Hawthorne jest rodzajem reaktywności psychologicznej, która pojawia się, gdy badani, którzy uczestniczą w śledztwie, wiedzą, że są obserwowani.
Jest to rodzaj reaktywności psychologicznej typowej dla badań behawioralnych i przedstawia różne warianty, takie jak efekt Johna Henry'ego, który występuje, gdy grupa badanych modyfikuje swoje zachowanie, gdy wyobraża sobie, że są one częścią grupy kontrolnej eksperymentu, lub efekt Pigmaliona, w którym ochotnicy badania adaptują swoje zachowanie dobrowolnie lub mimowolnie, aby potwierdzić główną hipotezę bronioną przez eksperymentatorów. Zjawisko to jest zwykle poprzedzone efektem eksperymentowania, który pojawia się, gdy sami badacze dadzą wskazówki, jakie są ich zamiary i jakie wyniki mają nadzieję uzyskać.
Jak uniknąć reaktywności psychologicznej w badaniach?
Zwykle reaktywność psychiczną kontroluje się, sprawiając, że osoby biorące udział w badaniu wiedzą o tym najmniej. Na przykład w psychologii społecznej często ukrywa się prawie wszystkie informacje na temat celu studiów, a czasem kłamstwa, o ile nie jest to sprzeczne z uczciwością i godnością ludzi oraz wyjaśnienie, co jest eksperyment po dokonaniu obserwacji.
Podwójnie ślepe badania są częścią tych, które są lepiej zaprojektowane, aby zapobiec wystąpieniu reakcji psychologicznej , ponieważ w nich ani badani badani, ani ci, którzy wykonują "surowy" zbiór danych o poprzednich, nie wiedzą, jaki jest cel śledztwa, tym samym unikając Pigmalonu i efektów eksperymentalnych.
