Społeczny konstruktywizm: co to jest, podstawowe idee i autorzy
Konstruktalizm społeczny, czyli socjokonstrukcjonizm, jest perspektywą teoretyczną powstaje w połowie XX wieku w wyniku epistemologicznego i metodologicznego kryzysu, przez który przeszły nauki społeczne.
Uważa on, że język ten nie jest prostym odzwierciedleniem rzeczywistości, ale jest jego producentem, z którego wychodzi z idei reprezentacji, która dominowała w nauce, do działania dyskursywnego.
To ostatnie pozwala kwestionować zestaw "prawd", przez które odnosiliśmy się do świata, a także tworzyć nowe teorie i metody wiedzy.
Oprócz bycia rozważanym jako perspektywa teoretyczna, socjokonstrukcjonizm definiowany jest jako ruch teoretyczny, w którym zgrupowane są różne prace i propozycje , Następnie przejdziemy przez pewne tło i definicje budownictwa społecznego, a także wpływ, jaki wywarło to na psychologię społeczną.
- Powiązany artykuł: "Strukturalizm: co to jest i jakie są jego kluczowe pomysły"
Konstruktywizm społeczny: alternatywa teoretyczno-praktyczna
Od lat 60. XX wieku, w ramach kryzysu myśli nowożytnej, epistemologiczne podstawy nauk społecznych przeszły przez kilka ważnych zmian.
Zmiany te powstają między innymi jako krytyka reprezentacyjnego modelu nauki, w którym język rozumiany jest jako instrument wiernie odzwierciedlający treść mentalną, z którą ten sam umysł zawiera dokładne reprezentacje świata zewnętrznego (z " rzeczywistość ").
W tym samym kontekście powstaje krytyka prawd absolutnych i metod badawczych, za pomocą których wierzono, że mają dostęp do takich prawd. Tak więc Stosowanie metodologii pozytywistycznej w naukach społecznych jest kwestionowane w istotny sposób i pominięcie procesów społeczno-historycznych, które je tworzą.
Oznacza to, że w obliczu tendencji tradycyjnej myśli naukowej przedstawia się jako absolutne odzwierciedlenie rzeczywistości, którą badał; społeczny konstruktalizm mówi, że rzeczywistość nie istnieje niezależnie od naszych działań, ale że produkujemy ją poprzez język (rozumiany jako praktyka).
- Może jesteś zainteresowany: "Czym jest psychologia społeczna?"
Reakcje na tradycyjną naukę
Jednym z podejść, które zaznaczyły się w naukach społecznych, i przed którym socjokonstrukcjonizm stawia ważny dystans, jest dyskwalifikacja metod innych niż hipotetyczno-dedukcjonistyczna i pozytywistyczna. Stamtąd konstruktualizm społeczny kwestionuje przewagę modelu eksperymentalnego , gdzie zakłada się, że wiedza jest zdobywana w oparciu o kontrolę, którą "zewnętrzny" eksperymentator ma na badaną sytuację, co z kolei implikuje istnienie zmiennych, które są stabilne i kontrolowalne.
Podobnie ustala się reakcja na pozorną bezczasowość, która charakteryzowała tradycyjny sposób uprawiania nauki. Jest tak, ponieważ taka bezczasowość miała w konsekwencji że fakty historyczne są rozumiane jako anegdotyczne a zatem nie naukowcy.
Na koniec zakwestionował rzekome prawdy o ludziach, które zostały uznane za oczywiste dzięki wdrożeniu metodologii stosowanych w naukach przyrodniczych.
Projekt psychosocjologiczny i jego następstwa dla psychologii
W odniesieniu do tego, co wyjaśniliśmy powyżej, autorzy tacy jak Sandoval (2010) uważają, że socjokonstrukcjonizm nie jest samą teorią, ale "metateoretyczną próbą skonstruowania alternatywy dla hegemonii empiryzmu w epistemologii; behawioryzm i kognitywizm w teorii i eksperymentalizm w metodyce; trylogia, która leży u podstaw zrozumiałości współczesnej psychologii "(strona 32).
Podsumowując, cztery zasady definiujące socjokonstrukcjonizm i mające wpływ na współczesną psychologię to:
1. Antysencjonizm: prymat procesów społecznych i praktyk dyskursywnych
Praktyki, które składają się na rzeczywistość, są utrzymywane dzięki ustanowieniu porządku społecznego , co dzieje się poprzez ludzką działalność, bez żadnego statusu ontologicznego. Od przyzwyczajenia do tych praktyk ta sama ludzka działalność jest zinstytucjonalizowana i nadaje formę społeczeństwu. W ten sposób codzienne życie odrzucone przez tradycyjne nauki społeczne zyskuje szczególne znaczenie dla socjokonstruktywizmu.
Na poziomie metodologicznym socjokonstruktywizm uważa nieprzewidywalność ludzkich zachowań i rzeczywistości społecznej za coś, co buduje się w życiu codziennym i opiera się na zasadzie wzajemności między społeczeństwem a osobą, z którą psychologia musi lokalizować przypadki, które bada lub uczęszcza w kontekstach. zdeterminowane społeczne W tym samym sensie jesteśmy wytworem określonych procesów społecznych .
Podobnie, prąd społeczno-konstrukcjonistyczny pozwolił kwestionować zastosowanie metody hipotetyczno-dedukcyjnej w naukach społecznych, która na początku została usystematyzowana dla nauk przyrodniczych; i że przeniósł się jako model psychologii.
2. Relatywizm: historyczna i kulturowa specyfika wiedzy
Ta teoria broni, że wiedza uzyskana przez nauki społeczne jest zasadniczo historyczna, a ponieważ jest wysoce zmienna, nie może odwoływać się do metod studiowania nauk przyrodniczych.
Podobnie, prąd społeczno-konstrukcjonistyczny pozwolił zakwestionować zastosowanie metody hipotetyczno-dedukcyjnej w naukach społecznych, które na początku był usystematyzowany dla nauk przyrodniczych ; i że przeniósł się jako model psychologii.
W tym samym sensie to, co znamy jako "rzeczywistość", nie istnieje niezależnie od wiedzy ani od opisów, jakie na ten temat tworzymy.
- Powiązany artykuł: "Moralny relatywizm: definicja i zasady filozoficzne"
3. Wiedza i działanie jako dwa zjawiska, które idą w parze
Konstruktalizm społeczny ma na celu wyjaśnienie jak wiedza i rzeczywistość społeczna są zbudowane z działania (pojemność dyskursywna) badanych. Podkreśla refleksyjną jakość badacza. Oznacza to, że podkreśla konstruktywną siłę języka w ramach stosunków społecznych.
Stąd socjokonstruktywizm proponuje opracowanie alternatywnych perspektyw dla indywidualnego podejścia do wiedzy (to znaczy idei, że wszystko, co znane, znane jest indywidualnie), pozwalając na analizę znaczenia wspólnej wiedzy w produkcji konkretna rzeczywistość.
Społeczny konstruktywizm jest perspektywą, która ciągle kwestionuje prawdy, które przyjęliśmy za pewnik , pytając, jak nauczyliśmy się patrzeć na siebie i świat.
4. Krytyczna postawa, czyli uwaga na wpływ języka pod względem mocy
Rozważanie, że nie ma neutralności w wytwarzaniu wiedzy, co pozwala uznać aktywną rolę ludzi jako konstruktorów własnej rzeczywistości, w tym samego badacza, oraz psycholog jest czynnikiem ułatwiającym zmianę społeczną .
Myślenie o człowieku poza cechami, które podobno są powszechne, dzięki "paradygmacie przeciętnego człowieka", ale o rozważeniu kontekstu społecznego, w którym pojawiają się wyjaśnienia i miejsc, które są przypisane każdemu.
Kluczowi autorzy i tło
Chociaż konstruktualizm społeczny jest heterogeniczną perspektywą, w której różni autorzy mogą się zmieścić i nie pasować, Kenneth Gergen jest uważany za jednego z największych wykładników , zwłaszcza z twojego artykułu Psychologia społeczna jako historia (Psychologia społeczna jako historia) opublikowana w 1973 roku.
W ramach tego przeformułowania nauk społecznych Berger i Luckmann opublikowali już tę książkę Społeczna konstrukcja rzeczywistości w 1968 r. dzieło, które w istotny sposób wpłynęło na pracę Gergena, co również uważa się za kluczowe dla rozwoju socjokonstrukcji.
Ci ostatni autorzy proponują, że rzeczywistość jest "cechą charakterystyczną zjawisk, które uznajemy za niezależne od naszej woli" i wiedzą "pewność, że zjawiska są realne i mają określone cechy". Mam na myśli, kwestionują przekonanie, że rzeczywistość jest rzeczą, która istnieje niezależnie od naszych działań społeczeństwo jest zewnętrzną istotą, która nas kształtuje i możemy ją poznać w absolutny sposób.
Wśród teoretycznego podłoża konstruktualizmu społecznego jest poststrukturalizm, analiza dyskursu, szkoła frankfurcka, socjologia wiedzy i krytyczna psychologia społeczna. Mówiąc ogólnie, są to teorie, które odzwierciedlają współzależność wiedzy i rzeczywistości społecznej.
Podobnie konstruktualizmy społeczne zostały powiązane z autorami takimi jak Latour i Woolgar, Feyerabend, Kuhn, Laudan, Moscovici, Hermans.
Niektóre krytyki socjokonstruktywizmu
Między innymi krytykowano socjokonstrukcję tendencja do dyskursywnej radykalizacji znacznej części jego teorii .
Mówiąc ogólnie, krytycy ci twierdzą, że konstruktualizm społeczny może być unieruchomiony, ponieważ jeśli wszystko, co istnieje, jest budowane przez język, jakie jest miejsce tego materiału i jakie są jego możliwości działania w rozumieniu świata. W tym samym sensie został skrytykowany nadmierny relatywizm czasami może to utrudnić przyjęcie lub obronę roszczeń.
Wreszcie, po kilkudziesięciu latach pojawienia się tej teoretycznej perspektywy, konstruktualizm musiał dostosować się do nowych form organizacji społecznej. Na przykład niektóre propozycje zainspirowane konstrukcjonalizmem, ale które dodały ważne elementy do bieżących debat, to teoria sieci aktorów, performatywność lub niektóre pozycje materialistyczne i feministyczne.
Bibliografia:
- Gosende, E. (2001). Między konstruktalizmem społecznym a realizmem, uwięziony bez wyjścia? Podmiotowość i procesy poznawcze, 1 (1): 104-107.
- Iñiguez, L. (2005) Nowe debaty, nowe pomysły i nowe praktyki w psychologii społecznej epoki "post-konstrukcyjnej". Athenea Digital, 8: 1-7.
- Sandoval, J. (2004). Reprezentacja, dyskursywność i usytuowanie akcji: Krytyczne wprowadzenie do psychologii społecznej wiedzy. Chile: University of Valparaíso.
