Cenny wkład René Descartes do psychologii
René Descartes Był to typowy przykład renesansowego intelektualisty: żołnierz, naukowiec, filozof i psycholog spekulacyjny , Studiował u jezuitów, a jego trening był zarówno metafizyczny, jak i humanistyczny. Jego wpływ był decydujący dla jego przeformułowania racjonalizm i jego włączenie do systemu mechanistycznego.
Kartezjusz (1596-1650) i racjonalizm
Tak jak na sceptyzm sofistów odpowiedział racjonalizm Platona, Descartesowski racjonalizm był odpowiedzią na humanistyczny sceptycyzm poprzedniego okresu że umieszczając człowieka w centrum świata, nie ufał własnej sile, aby go utrzymać.
Kartezjusz nie zaakceptował wiary sceptycy w niemożności wiedzy ani w słabości rozumu. Postanowił systematycznie wątpić we wszystko, póki nie znalazł czegoś tak przeraźliwie prawdziwego, że nie można było w to wątpić. , Kartezjusz odkrył, że może wątpić w istnienie Boga, ważność sensacji (aksjomat empiryczny), a nawet istnienie jego ciała.
Cogito ergo sum: pierwsza i niewątpliwa prawda
Kontynuował w ten sposób, dopóki nie odkrył, że nie może wątpić w jedno: w swoje własne istnienie jako istoty samoświadomej i myślącej. Nie ulega wątpliwości, że istnieją wątpliwości, ponieważ w ten sposób sama akcja zostaje odrzucona. Kartezjusz wyraził swoją pierwszą niewątpliwą prawdę ze słynnym: Cogito ergo sum . Myślę, że dlatego istnieje.
Z własnego istnienia Kartezjusz usprawiedliwiał istnienie Boga za pomocą argumentów, które były nawet wątpliwe. Ustanowił także istnienie świata i własnego ciała oraz ogólną dokładność percepcji.
Kartezjusz uważał, że właściwa metoda rozumowania może odkryć i udowodnić, co jest prawdą. Opowiada się, jako dobry racjonalista, metodą dedukcyjną: odkryć z tego powodu oczywiste prawdy i wyprowadzić z nich resztę , Ta metoda jest przeciwieństwem metody indukcyjnej zaproponowanej przez Francisa Bacona i przyjętej przez empirystów.
Kartezjusz jednak nie wykluczał użyteczności zmysłów, chociaż uważał, że fakty mają niewielką wartość, dopóki nie zostaną uporządkowane według rozumu.
Od filozofii do psychologii i wiedzy o poznaniu
Kartezjusz nie był pierwszym, który usprawiedliwiał swoje istnienie w działalności umysłowej. Już pierwszy racjonalista, Parmenides , potwierdził "Ponieważ myślenie i istnienie jest takie samo"I św. Augustyn napisał:" jeśli się oszukuję, ja istnieję "(z drugiej strony, Descartes, który wątpi w całą transcendentną Prawdę, pytanie brzmiałoby:" jeśli się oszukuję, ja nie istnieję "), i tylko sto lat wcześniej, zgodnie z Gomez Pereira: "Wiem, że coś wiem i kto wie, że tam jest. W takim razie ja istnieję."Nowością kartezjańską jest podtrzymywanie wszelkiego poczucia wątpliwości i utrwalanie jedynej pewności w logicznej prawdzie.
Od Kartezjusza filozofia będzie coraz bardziej psychologiczna , starając się poznać umysł poprzez introspekcję, aż do pojawienia się psychologii jako niezależnej dyscypliny naukowej, w XIX wieku, w oparciu o badanie świadomości metodą introspekcyjną (choć tylko dla pierwszego pokolenia psychologów).
Kartezjusz potwierdza istnienie dwa rodzaje wrodzonych pomysłów : z jednej strony główne idee, z których nie ma wątpliwości, choć są to potencjalne pomysły wymagające aktualizacji. Ale mówi także o wrodzonych pojęciach dotyczących pewnych sposobów myślenia (co teraz nazwalibyśmy procesami, bez konkretnych treści, tylko sposoby działania: na przykład przechodniość). Ten drugi rodzaj innatyzmu zostanie opracowany w XVIII wieku przez Kant , z jego syntetycznymi ocenami a priori.
Uniwersalny mechanizm
Kartezjusz wzbogaca teorię Galileo z zasadami i pojęciami mechaniki, nauki, która osiągnęła spektakularne sukcesy (zegarki, zabawki mechaniczne, źródła). Ale to także Kartezjusz jako pierwszy uważa mechanistyczne zasady za uniwersalne, mające zastosowanie zarówno do materii obojętnej, jak i do materii żywej, do mikroskopijnych cząstek, a także do ciał niebieskich.
Mechanistyczna koncepcja ciała w Kartezjuszu jest następująca: cechą ciała jest istota res extensa, substancja materialna, w przeciwieństwie do res cogitans lub substancji myślącej.
Te różne substancje wchodzą w interakcje poprzez szyszynka (jedyna część mózgu, która nie powtarza się w półkuli), wpływając na siebie mechanicznie.
Ciało ma narządy receptywne i nerwy lub puste rurki, które wewnętrznie komunikują niektóre części z innymi.Te rurki przechodzą przez rodzaj włókien, które na jednym końcu łączą się z receptorami, a z drugiej z porami (jako osłoną) komór mózgu, które po otwarciu pozwalają przejść przez nerwy ". duchy zwierząt ", które wpływają na ruch mięśni. Nie rozróżniał więc nerwów czuciowych i motorycznych, ale miał podstawowe pojęcie o zjawisku elektrycznym, które leży u podstaw aktywności nerwowej.
Dziedzictwo René Descartesa u innych myślicieli
Będzie Galvani , w 1790 r., który, po sprawdzeniu, że kontakt dwóch różnych metali wytwarza skurcze w mięśniu żaby, pokazuje, że elektryczność jest w stanie wywołać w ludzkim ciele podobny efekt jak działanie tajemniczych "duchów zwierząt" , z którego można łatwo wywnioskować, że impuls nerwowy ma charakter bioelektryczny. Volta przypisał ten efekt elektryczności, a Galvani zrozumiał, że powstało w wyniku kontaktu dwóch metali; Z dyskusji między obu powstał, w 1800 roku, odkrycie baterii, która zapoczątkowała naukę prądu elektrycznego.
Helmholtz W 1850 roku, dzięki wynalazkowi miógrafo, zmierzył opóźnienie reakcji mięśnia przy stymulacji z różnych długości (26 metrów na sekundę). Mechanizm pompy sodowej nie zostanie odkryty do 1940 roku.
Znaczenie szyszynki
W szyszynce Descartes umieszcza punkt kontaktu między duchem (res cogitans, myśląca substancja) i ciało , pełniący podwójną funkcję: kontrolę nadmiernych ruchów (namiętności), a przede wszystkim świadomości. Ponieważ Kartezjusz nie rozróżnia świadomości od świadomości, wywnioskował, że zwierzęta, które nie posiadały duszy, były jak doskonałe maszyny bez wymiaru psychologicznego, to znaczy bez uczuć i świadomości. Już Gómez Pereira zaprzeczył psychologicznej jakości doznania u zwierząt, pozostawiając jego ruchy zredukowane do skomplikowanych mechanicznych reakcji nerwów działających z mózgu.
W rezultacie część duszy, tradycyjnie związana z ruchem, stała się zrozumiałą częścią natury, a tym samym nauki. Psychologiczny behawioryzm, który definiuje zachowania psychologiczne jako ruch, jest zawdzięczany mechanikowi Kartezjusza. Z drugiej strony psychika została skonfigurowana tylko jako myśl , stanowisko, które pojawi się później wraz z psychologią kognitywną, jeśli zostanie zdefiniowane jako nauka o myśli. Jednak dla Kartezjusza myśl była nierozdzielna od świadomości.
Charakterystyczną cechą tych podejść, podobnie jak w innych współczesnych naukach, jest radykalna separacja między podmiotem, który wie, a przedmiotem wiedzy. Zarówno ruch, jak i myśl staną się automatyczne, postępując zgodnie z ustalonymi łańcuchami przyczynowymi w czasie.
