Pedagogika Waldorfa: jej klucze edukacyjne i podstawy filozoficzne

Kwiecień 22, 2024

W kwietniu 1919 r. Zadzwonił filozof o austriackim pochodzeniu Rudolf Steine r Wygłosił wykład w fabryce tytoniu Waldorf-Astoria w Stuttgarcie w Niemczech. Przed publicznością tworzoną głównie przez członków klasy robotniczej firmy tytoniowej, Steiner Mówił o potrzebie wzniesienia modelu edukacyjnego nie opartego na założeniu, że ludzie muszą nauczyć się dostosowywać do wymagań rządów i dużych firm .

Szkoły, powiedział Steiner, powinny służyć naturalnemu rozwojowi ludzkiego potencjału, aby nie wyposażać młodych ludzi w narzędzia, dzięki którym będą później zmuszeni do kontynuowania pracy w państwie i przemyśle.

Kilka miesięcy później, na prośbę generalnego dyrektora fabryki, filozofa utworzyło nowe centrum edukacyjne dla pracowników fabryki Waldorf-Astoria , Pierwsza z tak zwanych szkół Waldorfa ujrzała światło. Dziś na całym świecie jest ponad 1000 osób.

Zrozumienie pochodzenia szkół Waldorf

Ideały, o których mówił Austriak podczas konferencji na temat tytoniu, były częścią nowego sposobu rozumienia nauczania i możliwości osobistego rozwoju tego, co można później nazwać Pedagogika Waldorf , system edukacyjny zaproponowany przez samego Steinera, który jest nadal stosowany w wielu prywatnych szkołach.

Dlaczego stała się tak popularna od czasu utworzenia pierwszej szkoły Waldorf? Prawdopodobnie gra na jego korzyść odrzucenie edukacji formalnej który dostrzegł nowy impuls ruchu New Age z lat 70. i dała tlen kilku "alternatywnym" inicjatywom edukacyjnym, w których w jak największym stopniu rządził regulowana edukacja i narzucanie sztywnych wzorców zachowań.

Chociaż pedagogika Waldorfa miała swoje początki w fazie niestabilności gospodarczej i politycznej, w której ryzyko ubóstwa zagrażało ważnym warstwom ludności, obecne państwa opiekuńcze znalazły miejsce dla tych alternatywnych szkół jako dowód wolności z ten, który niektórzy ludzie mogą wybrać (jeśli mogą za to zapłacić) za rodzaj edukacji, który najlepiej pasuje do ich filozofii.

Jakie są cechy pedagogiki Waldorfa?

Oczywiste jest, że jeśli istnieją szkoły tradycji zainicjowane przez Steiner, to dlatego, że są ludzie, którzy rozpoznają ich cechy i potrafią je odróżnić od innych , ponieważ w zasadzie chodzi o to szkoły prywatne , Jakie są te cechy?

Trudno w kilku punktach podsumować aspekty różnicujące, które charakteryzują pedagogikę Waldorfa, a bardziej biorąc pod uwagę, że nie wszystkie szkoły, które się do niej uczą, robią to w ten sam sposób, ale można wyróżnić następujące punkty:

1. Uznaje "integralne" lub holistyczne podejście edukacyjne

Pedagogika Waldorfa podkreśla potrzebę wychowania nie tylko intelektu, ale także ludzkich cech, których zasięg wykracza poza racjonalność , podobnie jak zarządzanie nastrojami lub kreatywnością. W praktyce oznacza to, że szkoły Waldorf pracują nad aspektami i umiejętnościami, których potencjał, zdaniem zwolenników Steinera, jest niewystarczający w większości szkół.

2. Idea "ludzkiego potencjału" ma duchowy wydźwięk

Edukacja nie jest rozumiana jako przekazywanie wiedzy lub proces nauczania i uczenia się, którego owoce można oceniać za pomocą standardowych narzędzi oceny i realizacji celów. W każdym razie jest to dynamika pomiędzy uczniem a społecznością edukacyjną, która powinna umożliwić mu rozwijanie się zarówno w wymiernych umiejętnościach obiektywnie, jak iw duchowej płaszczyźnie .

3. Zwiększona jest elastyczność i kreatywność w uczeniu się

Program nauczania treści, z którym pracujesz w szkołach Waldorf orbity w dużej mierze wokół sztuki i rzemiosła , W ten sposób uczniowie uczą się poprzez artystyczną reprezentację treści tego, czego się ich nauczyli, tworząc opowieści związane z tym, czego się nauczyli, wymyślając prostą choreografię, rysunek itp.

4. Podkreśla potrzebę tworzenia wspólnot edukacyjnych

Z pedagogiki Waldorfa Strategie mają na celu zwiększenie zaangażowania rodziców w edukację ich dzieci zarówno w domu, jak i w zajęciach pozalekcyjnych , Jednocześnie duża część działań prowadzonych w klasach szkół waldorfskich ma związek z codziennymi czynnościami typowymi dla życia domowego. Krótko mówiąc, pojawienie się edukacji sieciowej, w której uczestniczą zarówno członkowie rodziny, jak i profesjonaliści pedagogiki, aby nie zmniejszać przestrzeni nauczania dla szkoły.

5Nacisk kładziony jest na wyjątkowy charakter każdego ucznia

Z pedagogiki Waldorfa szczególny nacisk położono na potrzeba oferowania uczniom indywidualnego traktowania, co znajduje odzwierciedlenie w pewnej elastyczności przy ocenie postępów każdego stażysty , W ten sposób w wielu przypadkach stosuje się tylko wystandaryzowane testy, gdy jest to niezbędne i gdy wymaga tego legalność każdego kraju.

6. Edukacja jest dostosowana do trzech faz rozwoju młodych ludzi

Steiner stwierdził, że w pierwszych latach życia wszyscy ludzie doświadczają trzech etapów wzrostu, każdy z typem powiązanego uczenia się , Według tego myśliciela uczymy się przez naśladownictwo, aż do osiągnięcia wieku 7 lat, poprzez rytm, wyobrażenia i wyobrażenia od siedmiu do czternastu lat, oraz od abstrakcyjnego myślenia w późniejszych latach. Krótko mówiąc, te trzy etapy są uporządkowane od fazy, w której uczniowie mogą uczyć się tylko z tych obrazów, z którymi są bezpośrednio skonfrontowani z tymi, w których mogą swobodnie rysować domysły na temat rzeczywistości, która ich otacza.

Od koncepcji rozwoju w trzech fazach, Nauczyciele Waldorfa są zainteresowani dostosowaniem jakości uczenia się do etapu rozwoju, przez który teoretycznie przechodzi każdy student. i wierzyć, że narażanie danej osoby na edukację, na którą nie są przygotowani, może być dla nich szkodliwe. Dlatego między innymi szkoły Waldorf znane są z tego, że nie uczą czytać swoich uczniów aż do ukończenia 6 lub 7 lat (nieco później niż zwykle w innych szkołach) nie używają też technologii, takich jak komputery czy gry wideo, dopóki uczniowie nie osiągną dojrzałości, bazując na przekonaniu, że urządzenia te mogą ograniczać ich wyobraźnię.

Szkoły progresywne?

Pedagogika Waldorfa wydaje się być zaawansowana pod wieloma względami. Na przykład idea, że edukacja wykracza daleko poza klasę szkoły, jest czymś, co zostało niedawno przyjęte w dominujących systemach edukacyjnych w niektórych krajach zachodnich. W ten sam sposób nie robi tak wiele pojęcie uczenia się, które nie jest oparte na gromadzeniu praktyk i zapamiętanych lekcjach, stało się szeroko rozpowszechnione wśród szkół , ale w użyciu narzędzi dostarczonych przez nauczyciela do nauki pewnych rzeczy, gdy etap rozwoju spełnia te cele, ani przed ani po.

Ponadto coraz ważniejsza staje się potrzeba kształcenia młodych ludzi w aspektach wykraczających poza użycie intelektu, co przypomina ideał edukacji Steinera, w którym wszystkie możliwości człowieka są rozwijane do czas, we wszystkich wymiarach ludzkich iw jak największej liczbie kontekstów (w szkole, w domu, w wolontariacie ...). W tym sensie pomysły Steinera wydają się być bliższe celom wyznaczonym przez obecne modele edukacyjne niż filozoficzne podstawy większości szkół na początku XX wieku. Dopiero niedawno, równolegle do tego, co proponowała pedagogika Waldorfa od dziesięcioleci, hegemoniczny ideał tego, co powinno być wykształceniem, miał tendencję do holistycznego podejścia do nauczania i potrzeby nauczycieli, rodziców i opiekunów do edukacji i współpracy z różnych dziedzin .

Jednak ten obraz postępowego systemu edukacji nie obejmuje wszystkich stron pedagogiki Waldorfa. Dzieje się tak dlatego, że chociaż Rudolf Steiner zaproponował holistyczne podejście do edukacji młodych ludzi, nie zaproponował żadnego podejścia holistycznego ani takiego, które służyło dobru (w abstrakcji) studentom. Teoretyczno-praktyczne zasady systemu edukacyjnego opracowane przez Steinera wiążą się ze strumieniem myśli duchowej, którą sam Steiner wymyślił i to jest oczywiście niekonwencjonalne w dzisiejszych czasach.

Jest to prąd intelektualny, który jest często porównywany do filozofii religijnej typowej dla sekt, a ponadto daleki jest od świeckiego poglądu na obecne modele edukacyjne, które w coraz większym stopniu bazują na wykorzystaniu metoda naukowa do badania skuteczności i nieefektywności niektórych metod. Dlatego przed rozważeniem możliwości skorzystania ze szkoły Waldorfa Dogodnie jest wiedzieć coś o typie ezoterycznego myślenia, w którym są oparte: antropozofia .

Antropozofia: przekraczanie świata fizycznego

Kiedy Rudolf Steiner położył fundamenty pedagogiki Waldorfa, zrobił to z myślą o bardzo jasnym celu: zmienić społeczeństwo na lepsze , To jest coś, co dzieli z innymi myślicielami związanymi ze światem edukacji, takimi jak Ivan Illich, i oczywiście od dawna ważni filozofowie po raz pierwszy dostrzegli społeczne i polityczne reperkusje pedagogiki, jej możliwości i niebezpieczeństwa. może to prowadzić do zaprzestania zwracania uwagi na dylematy, które się w niej pojawiają.

Jednak, aby w pełni zrozumieć pedagogikę Waldorf, jej metody i cele, nie wystarczy wziąć pod uwagę pretensje, które Steiner miał przy opracowywaniu swoich pomysłów. Konieczne jest również Dowiedz się, w jaki sposób ten myśliciel poczuł rzeczywistość i naturę człowieka , Ponieważ Rudolf Steiner był między innymi mistykiem, który wierzył w potrzebę dostępu do duchowego świata, aby ludzki potencjał mógł się w pełni rozwinąć.

Cała oryginalna teoria pedagogiki Waldorfa ma swój powód do bycia w antropozofia , Oznacza to, że aby zrozumieć system edukacyjny zaproponowany przez tego myśliciela, należy założyć, że łączy się to z filozofią, która odnosi się do zagadnień teologicznych i ezoterycznych, dalekich od sposobów rozumienia życia i przyrody w dzisiejszych krajach zachodnich. Właśnie z tej perspektywy rzeczywistości pedagogika Waldorfa ma sens, ponieważ ich metody nie opierają się na solidnych dowodach naukowych .

Wśród postulatów antropozofii jest założenie, że istnieje świat duchowy, który wpływa na świat fizyczny, że w pewnym planie rzeczywistości istnieje reinkarnacja, że przeszłe życie ma wpływ na poczucie, w jakim młodzi ludzie mogą się rozwijać, i że Ludzkie istoty mają potencjał rozwoju narządów, aby uzyskać dostęp do duchowego świata poprzez rodzaj samorealizacji. Idee te nie są prostą teorią, z której można wypełniać podręczniki, ale kształtują rodzaj edukacji, która jest podawana w pedagogice Waldorf i cele każdego z działań ich nauczycieli.

Oczywiście, Treść lekcji ma również wpływ na ten ezoteryczny bagaż kulturowy , Niektóre z nauk związanych ze szkołami Waldorfa to mit Atlantydy, kreacjonizm, istnienie duchowego świata, który tylko inicjuje, może uzyskać dostęp i "duchową naukę", którą można zrozumieć, wchodząc w tę alternatywną rzeczywistość. ,

Konflikt z nauką

Jako ezoteryczny prąd myśli, antropozofia sama w sobie jest czarną dziurą dla metody naukowej, choć z niej można wyciągnąć bardzo konkretne wnioski dotyczące funkcjonowania świata fizycznego. To powoduje konflikt z formami pedagogiki, które chcą oznaczyć program edukacyjny oparty na dowodach empirycznych aby sprawdzić, które metody edukacyjne działają, a które nie.

Na przykład fakt dzielenia rozwoju ontogenetycznego człowieka w kilku stadiach rozwoju, ze wszystkimi zmianami obserwowalnymi zarówno fizycznie, jak i zachowaniem, jest czymś, co psycholodzy ewolucyjni robili regularnie. The etapy rozwoju propozycje Jeana Piageta, na przykład, są tego dobrym przykładem. Jednak teoria rozwoju dziecka Steinera nie opiera się na serii kontroli przeprowadzonych metodą naukową, ale opiera się w zasadzie na jego przekonaniach o oddzieleniu ciała od duszy i pojęciach natury teologicznej od który rozpoczął jego wyjaśnienia.

Tak więc metodologia stosowana przez tradycyjną pedagogikę Waldorfa nie odpowiada kryteriom dostarczonym przez wyczerpujące badania naukowe na temat najskuteczniejszych sposobów nauczania i uczenia się, ale raczej opiera się na spuściźnie mitów i niemożliwe do udowodnienia teorii , Pedagogika Waldorfa nie ma poparcia dla nauki, tak jak ją dzisiaj rozumiemy. Nie oznacza to jednak, że antropozofia nie jest instalowana w kilku istotnych jednostkach.

Dziedzictwo wykraczające poza teorię

Margines łatwowierności jest tak szeroki w antropozofii, że nie jest zaskakujące, że rozkwitła w wielu teoriach, a nawet stylach artystycznych. W rzeczywistości pedagogika Waldorfa nie jest jedynym produktem antropozofii, ale jej głównym wkładem w edukację.

Ten nurt myśli tworzy podwaliny pod wszelkiego rodzaju tematy badane od stuleci przez filozofów i naukowców, skutkujące dyscyplinami o wyraźnym charakterze pseudonaukowy jak rolnictwo biodynamiczne lub medycyna antropozoficzna , To wyjaśnia, dlaczego intelektualna spuścizna Steiner jest nadal obecna we wszelkiego rodzaju podmiotach i organizacjach, od grup badawczych po, na przykład, Triodos Bank.

Rola tych podmiotów w sferze politycznej i społecznej, choć marginalna, jest nadal zadziwiająca, biorąc pod uwagę, że mogą one działać jako grupy nacisku. Trakty między wytycznymi, których należy przestrzegać w szkołach, które zapewniają organy państwowe i ponadnarodowe, a zasadami antropozofii, powiązanymi z założeniem, że istnieje świat duchowy, o którym wiedzą tylko niektórzy inicjowani, nie są rzadkością.

W rzeczywistości dopasowanie modelu pedagogiki Waldorfa do państwowych przepisów dotyczących edukacji również okazało się nieco problematyczne, i organizmy związane z antropozofią nieustannie walczą o to, aby wytyczne edukacyjne wydawane przez administrację publiczną nie tłumiły sposobu prowadzenia szkół Waldorf i dlatego, że centra wyznaczone do antropozofii mogą kwalifikować się do publicznych dotacji (coś, co wydarzyło się w niektórych krajach). Przykład tego można znaleźć w kampanii Open EYE, inicjatywie, w której udział wzięli nauczyciele Waldorf, i której celem było wywarcie nacisku na brytyjski Departament Edukacji, aby sformułować wytyczne dotyczące edukacji dzieci. 5 lat, aby ich metodologie nie zostały wykluczone.

Niepewność wokół szkół Waldorf

Czy to możliwe, że rozwód między metodą naukową a pedagogiką Waldorfa nie czyni z tego systemu edukacyjnego złej alternatywy? Trudno powiedzieć, od kiedy nie wszystkie szkoły Waldorf działają tak samo, nie muszą też w pełni akceptować ezoteryki, którą wyraził się Steiner , Podobnie, trudno jest wiedzieć, gdzie granica pomiędzy ortodoksyjną szkołą Waldorfa i taką, która jest pod wpływem metod pedagogiki Waldorfa lub która kopiuje jej strategie, nie ma nic wspólnego z antropozofią. Wielokrotnie luki prawne i brak regulacji w nazewnictwie ośrodków utrudniają podejmowanie świadomych decyzji dotyczących tego, czy szkoła Waldorfa jest dobrą alternatywą.

Z jednej strony, wiele stowarzyszeń rodziców skarży się na luki prawne, w których poruszają się niektóre szkoły w Waldorf i dlatego prosi o ustalenie szczegółowych przepisów, które pozwolą im uzyskać pewność co do rodzaju działań i metod stosowanych w szkołach. Z drugiej strony Wysiłki wielu szkół waldorfskich, aby dostosować się do wymagań popytu i przepisów publicznych, sprawiają, że w praktyce są one mało kierowane przez zasady Steinera, a zatem trudno jest się dowiedzieć, czego można się po nich spodziewać. .

Pomimo luki informacyjnej, w której wydaje się, że szkoły wychowawcze w Waldorfie wydają się unosić, należy pamiętać, że fakt, iż pedagogika Waldorfa odrzuca metodę naukową, oznacza, że im bardziej te szkoły odpowiadają wierzeniom Steinera, tym większa ryzyko, że mogą wdrażać działania edukacyjne, które zagrażają integralności bardzo małych dzieci. Brak pewności co do tego, co dzieje się w większości szkół Waldorfa jest odpowiedni dla uczniów, sam w sobie jest czymś negatywnym. Dlatego Najlepszym sposobem na osądzenie pracy w szkole Waldorfów jest wizyta w danej szkole i sędziowanie na miejscu .

Czy pedagogika Waldorfa jest szkodliwa?

Istnieje istotna kwestia, która wykracza poza kwestię przejrzystości, organizacji i funkcjonowania szkół Waldorf. Chodzi o to efekty, jakie edukacja oparta na tym systemie edukacyjnym może mieć na zdrowie psychiczne uczniów , szczególnie ci, którzy mają kontakt z tego typu szkołą w bardzo młodym wieku. W końcu nauczanie lekcji o pewnych tematach i rozpowszechnianie pewnych przekonań nie musi oznaczać, że psychiczna integralność uczniów jest zagrożona lub że ich uczenie się jest opóźnione w pewnych obszarach, mimo że to, czego się uczy, nie jest popierają naukę lub przeciwstawne studia nad historią, ale modalność nauczania i podejście do uczenia się pewnych umiejętności mogą być niewłaściwe.

Prawda jest taka, że jedynym wnioskiem, jaki można wyciągnąć na ten temat, jest to, że konieczne jest prowadzenie badań w tym sensie, ponieważ brak informacji jest absolutny , Było kilka niezależnych badań, które dotykają, aczkolwiek przejściowo, problemów związanych z efektami pedagogiki Waldorfa na temat psychologii studentów i same w sobie są niewystarczające, aby rzucić wiele światła na ten temat. Większość tych badań dotyczy wieku, w którym najlepiej jest rozpocząć nauczanie czytania i pisania dla najmłodszych i nie stwierdzono wielkich różnic pomiędzy chłopcami i dziewczętami uczącymi się w przedszkolu i Ci, którzy otrzymują pierwsze lekcje na ten temat od 6 lub 7 lat. W tej chwili wydaje się, że nie ma żadnej pewności co do skuteczności lub negatywnych skutków tego stylu nauczania.

Niektóre zalecenia

Poza badaniami naukowymi skoncentrowanymi na aspektach pedagogiki Waldorfa, istnieją pewne zalecenia, które można sformułować ze zdrowego rozsądku. Na przykład młodzi ludzie z rozpoznaniem autyzm mogą mieć trudności z przystosowaniem się do modelu edukacyjnego, który kładzie tak duży nacisk na elastyczność oraz brak struktury działań i gier, dla których pedagogika Waldorfa nie wydaje się odpowiednia dla nich.

W ten sam sposób wiele korzyści, jakie wydaje pedagogika Waldorfa, nie ma charakteru wyłącznego, ale raczej należy do prywatnej edukacji w ogóle. Najbardziej oczywista jest opcja zajęć z nielicznymi uczniami, w których ze względu na sytuację ekonomiczną ośrodka edukacyjnego możliwe jest spersonalizowane traktowanie kadry nauczycielskiej względem ucznia. W dzisiejszych czasach to, co otworzyło drzwi do tej możliwości, nie było esencjalistyczną filozofią myśliciela, ale ulga ekonomiczna , gdzie to istnieje.

Bibliografia:

Cunningham, A. Carroll, J. M. (2011). Rozwój wczesnej piśmienności w dzieciach z wykształceniem regularnym i standardowym. British Journal of Educational Psychology, 81 (3), pp. 475-490.

Ginsburg, I. H. (1982). Jean Piaget i Rudolf Steiner: Etapy rozwoju dziecka i implikacje dla pedagogiki. Teachers College Record, 84 (2), pp. 327-337.

Steiner, R. (2001). Odnowienie edukacji. Great Barrington, Massachusetts: Anthroposophic Press. Pierwotnie opublikowany w 1977 roku.

Steiner, R. (2003). Nowoczesna sztuka wychowania. Great Barrington, Massachusetts: Anthroposophic Press. Pierwotnie opublikowany w 1923 roku.

Steiner, R. (2003). Ekonomia duszy: Ciało, dusza i duch w edukacji Waldorfa. Great Barrington, Massachusetts: Anthroposophic Press. Pierwotnie opublikowany w 1977 roku.

Suggate, S. P., Schaughency, E. A. i Reese, E. (2013). Dzieci uczące się czytać później nadrabiają lektury dla dzieci wcześniejszych. Early Chilhood Research Qarterly, 28 (1), pp. 33-48.

Uhrmacher P. B. (1995). Uncommon Schooling: Historyczne spojrzenie na Rudolfa Steinera, Anthroposophy i Waldorf Education. Curriculum Enquiry, 25 (4), pp. 381-406.